Chương 64: Cái cười của thiền

Chương 64: Cái cười của thiền

Price:

Read more

Osho – Thiền – Tự do đầu tiên và cuối cùng
Chỉ ngồi
Chương 64: Cái cười của thiền

Một hôm Phật đã có bài nói đặc biệt và hàng nghìn tín đồ từ xa nhiều dặm đường cũng kéo tới nghe.
Khi Phật xuất hiện ông ấy cầm trong tay một đoá hoa. Thời gian trôi qua mà Phật chẳng nói gì. Ông ấy chỉ nhìn vào hoa. Đám đông trở nên thấp thỏm, trừ mỗi Mahakashyap, người không thể nào kìm giữ mình được nữa và phá lên cười.
Phật gật đầu ra hiệu cho ông ta tới, trao cho ông ta đoá hoa, và nói với đám đông: “Ta có những sáng suốt của giáo huấn chân lí. Tất cả những cái có thể nói ra bằng lời, ta đã trao cho mọi người; nhưng với đoá hoa này, ta trao cho Mahakashyap tinh hoa của giáo huấn này.”
Câu chuyện này là một trong những câu chuyện có ý nghĩa nhất, vì từ đây đã phát sinh ra truyền thống thiền. Phật là ngọn nguồn, còn Mahakashyap là vị thầy nguyên gốc, đầu tiên, tổ của thiền. Phật là ngọn nguồn, Mahakashyap là thầy thứ nhất, và câu chuyện này là ngọn nguồn từ đó toàn bộ truyền thống - một trong những truyền thống đẹp đẽ và sống động nhất tồn tại trên trái đất này, truyền thống thiền - bắt đầu.
Cố hiểu câu chuyện này đi. Một sáng Phật đến, và như thường lệ đám đông tụ tập lại. Nhiều người đã đợi để lắng nghe ông ấy. Nhưng một điều bất thường - ông ấy mang một đoá hoa trong tay. Trước đây ông ấy chưa bao giờ mang bất kì vật nào trong tay. Mọi người nghĩ rằng ai đó phải giới thiệu về điều này.
Phật tới; người ngồi dưới gốc cây. Đám đông chờ đợi và chờ đợi mà ông ấy, chẳng nói lời nào. Ông ấy thậm chí còn chẳng nhìn vào họ. Ông ấy cứ nhìn mãi vào đoá hoa. Nhiều phút trôi qua, rồi nhiều giờ trôi qua, và mọi người trở nên rất thấp thỏm.
Tương truyền rằng Mahakashyap không thể kìm được mình - ông ta cười phá lên rất to. Phật gọi ông ta tới, đưa cho ông ta đoá hoa và nói với đám đông đang tụ tập: “Bất kì cái gì có thể nói được bằng lời, ta đã nói hết với các ông, và cái mà không thể nói được bằng lời, ta trao cho Mahakashyad. Điều tinh hoa không thể trao đổi bằng lời được. Ta trao tay điều tinh hoa đó cho Mahakashyad.”
Nhưng với thiền, đây là nguồn gốc. Mahakashyad trở thành người đầu tiên nắm giữ tinh hoa. Thế rồi sáu người kế tục lưu truyền ở Ấn Độ, cho tới Bồ đề đạt ma. Ông ấy là người thứ sáu lưu giữ tinh hoa, và rồi ông ấy đã tìm kiếm, tìm mãi khắp Ấn Độ, mà chẳng thể nào tìm ra được một người có khả năng của Mahakashyad - người có thể hiểu được im lặng. Ông phải rời khỏi Ấn Độ chỉ để đi tìm một người có thể trao được tinh hoa; nếu không, tinh hoa này sẽ bị thất truyền.
Phật giáo đã vào Trung quốc cùng với Bồ đề đạt ma trong khi tìm người để có thể trao được tinh hoa, người có thể hiểu được im lặng, người có thể nói từ trái tim sang trái tim mà không bị ám ảnh bởi tâm trí, người không có đầu.
Trao đổi vượt ra ngoài lời nói này là có thể chỉ từ tim sang tim. Cho nên trong chín năm, Bồ đề đạt ma đã tìm kiếm ở Trung quốc, và rồi ông chỉ có thể tìm thấy một người.
Người Trung quốc này trở thành sư tổ thứ bẩy. Và cho tới nay nó đã được lưu truyền. Tinh hoa, vẫn đấy; ai đó vẫn đang giữ nó. Con sông đã không khô cạn. Chúng ta yêu cầu cả Phật cũng phải nói, vì đó là tất cả những điều chúng ta hiểu. Điều này thật đần độn. Bạn nên học cách im lặng với vị Phật, vì chỉ thế thì ông ta mới có thể đi vào bạn được. Qua lời nói, ông ta có thể gõ vào cánh cửa bạn, nhưng chẳng bao giờ vào được; qua im lặng ông ấy có thể vào bạn, và chừng nào ông ấy còn chưa vào, vẫn chẳng có gì xảy ra cho bạn cả. Việc đi vào của ông ta sẽ đem phần tử mới vào thế giới của bạn; việc đi vào trong tim của ông ta sẽ cho bạn nhịp đập mới và xung lực mới, cuộc sống mới, nhưng chỉ với việc đi vào của ông ấy.
Mahakashyad cười vào cái đần độn của con người. Họ cứ thấp thỏm và nghĩ: Khi nào Phật sẽ đứng dậy và bỏ toàn bộ im lặng này để cho chúng tôi có thể về nhà được? Ông ấy cười to. Cái cười bắt đầu từ Mahakashyad, và cứ tiếp diễn mãi theo truyền thống thiền. Không truyền thống nào khác có thể cười được. Trong các thiền viện, họ cứ cười, cười mãi, cười mãi không thôi.
Mahakashyas cười, và cái cười này mang nhiều chiều trong nó. Một chiều là cười vào cái đần độn của toàn bộ tình huống, cười vào việc Phật im lặng mà chẳng ai hiểu được ông ấy, ai cũng trông đợi ông ấy nói. Toàn bộ cuộc đời của Phật đã nói lên rằng chân lí không thể nói ra được, thế mà vẫn có những người cứ trông đợi ông ấy nói.
Chiều thứ hai - ông ấy cười vào Phật nữa, trong toàn bộ tình huống đầy tính kịch này mà Phật đã tạo ra, ngồi đấy với đoá hoa trong tay, nhìn hoa, tạo ra biết bao điều không dễ chịu, thấp thỏm trong mọi người. Và cử chỉ đầy tính kịch này của Phật nữa, ông ấy cứ thế mà cười mãi, cười mãi.
Chiều thứ ba - ông ấy cười bản thân mình. Sao cho đến nay ông ấy không thể đứng dậy được? Toàn bộ vấn đề thật dễ dàng và đơn giản. Và cái ngày bạn hiểu ra, bạn sẽ cười to, vì chẳng có gì cần hiểu cả. Chẳng có khó khăn nào phải giải quyết. Mọi thứ bao giờ cũng đơn giản và rõ ràng. Làm sao bạn có thể lỡ nó được? Với Phật vẫn im lặng, chin hót trên cây, gió xào xạc trong rặng cây, thế mà mọi người thấp thỏm.
Mahakashyad đã hiểu.
Ông ấy đã hiểu cái gì? Ông ấy hiểu rằng chẳng có gì cần hiểu cả, chẳng có gì cần nói cả, chẳng có gì cần giải thích cả. Toàn bộ tình huống là đơn giản và trong suốt. Chẳng có gì bị che dấu bên trong nó. Không cần phải tìm kiếm, vì tất cả mọi thứ đều ở đây và bây giờ, bên trong bạn.
Ông ấy cười vào bản thân mình nữa, vào toàn bộ nỗ lực vô lí của nhiều kiếp sống chỉ để hiểu im lặng này - biết bao suy nghĩ đến thế.
Phật gọi ông ấy đến, đưa cho ông ấy đoá hoa và nói:
“Đây, ta trao cho ông tinh hoa.”
Tinh hoa là gì? Im lặng và cái cười là tinh hoa – im lặng bên trong, cái cười bên ngoài. Và khi cái cười bật ra từ im lặng, đấy không phải là điều trần tục nữa, đấy là điều thiêng liêng. Khi cái cười đến từ im lặng, bạn không cười vào phí phạm của người khác. Bạn cười vào toàn bộ trò đùa vũ trụ. Mà nó thực là trò đùa. Đó là lí do tại sao tôi cứ hay kể chuyện đùa cho bạn, vì chuyện đùa chuyển vận được nhiều hơn bất kì kinh sách nào. Nó là chuyện đùa vì bên trong bạn, bạn có đủ mọi thứ, thế mà bạn lại đi tìm mọi nơi. Còn cái gì khác có thể là chuyện đùa hơn thế? Bạn là vua, mà hành động hệt như kẻ ăn mày, không chỉ lừa dối người khác, mà còn lừa dối chính mình rằng bạn là kẻ ăn mày. Bạn có nguồn tất cả tri thức mà cứ hỏi các câu hỏi; bạn có hiểu biết bản thân mình mà cứ nghĩ rằng bạn là vô hiểu biết; bạn có cái bất tử bên trong mình mà bạn lại sợ hãi và hoảng hốt về cái chết và bệnh tật. Điều này thực sự là trò đùa, và nếu Mahakashyad cười, ông ấy đã cười to lắm. Mahakashyad vẫn còn im lặng, và với im lặng dòng sông bên trong đã tuôn chảy. Với người khác tinh hoa đã được trao, và tinh hoa vẫn còn sống động, vẫn còn mở cửa.
Hai điều này là các bộ phận. Im lặng bên trong – im lặng sâu sắc đến độ không còn rung động nào trong con người bạn; bạn có đấy, nhưng không có sóng; bạn chỉ là cái ao, không sóng, không gợn sóng dậy lên; toàn bộ con người im lặng, tĩnh lặng; bên trong, tại trung tâm, là im lặng - và trên phần ngoại vi là lễ hội và cái cười. Và chỉ im lặng, mới có thể cười, vì chỉ im lặng mới có thể hiểu được trò đùa vũ trụ.
Tôi bảo bạn, im lặng mà tồn tại cùng buồn là không thể đúng được. Cái gì đó đã đi sai rồi. Bạn đã bỏ lỡ con đường; bạn đã đi sai vệt. Chỉ lễ hội mới có thể đưa ra bằng chứng rằng im lặng thực sự đã xảy ra. Đâu là khác biệt giữa im lặng thực sự và im lặng giả?
Im lặng giả bao giờ cũng bị bó buộc. Qua nỗ lực người ta đạt được nó. Điều ấy không phải là tự nhiên, nó không xảy ra cho bạn. Bạn đã làm cho nó xảy ra. Bạn ngồi im lặng và có nhiều hỗn độn bên trong. Bạn kìm nén nó và thế thì bạn không thể cười được. Bạn sẽ trở nên buồn vì cười sẽ là nguy hiểm - nếu bạn cười, bạn sẽ mất im lặng, vì trong cười bạn không thể kìm nén. Cười là chống lại kìm nén. Nếu bạn muốn kìm nén, bạn không được cười; nếu bạn cười, mọi thứ sẽ văng ra. Cái thật sẽ văng ra trong tiếng cười, và cái không thật sẽ bị mất. Đây là tinh hoa - phần bên trong của nó là im lặng, còn phần bên ngoài của tinh hoa là lễ hội, tiếng cười. Vui vẻ và im lặng. Tạo ra ngày càng nhiều khả năng quanh bạn đi - đừng bó buộc cái bên trong phải im lặng, tạo ra ngày càng nhiều khả năng quanh bạn để cho im lặng bên trong có thể nở hoa trong nó.
Thiền không dẫn bạn tới im lặng. Thiền chỉ tạo ra tình huống trong đó im lặng xảy ra. Và điều này nên là tiêu chuẩn - rằng bất kì khi nào im lặng xảy ra, cười sẽ tới trong cuộc sống bạn. Lễ hội cuộc sống sẽ xảy ra xung quanh.
Khi im lặng quá nhiều, im lặng trở thành cười. Nó trở thành quá tràn ngập đến mức nó bắt đầu tràn ra theo đủ mọi hướng. Ông ấy bật cười. Đấy phải là cái cười điên dại, và trong cái cười đó, không còn Mahakashyad nữa.
Im lặng là việc cười. In lặng đã đi tới trổ hoa. Chứng ngộ của bạn là hoàn hảo chỉ khi im lặng đã đi tới thành lễ hội. Do đó nhấn mạnh của tôi là sau khi bạn thiền, bạn phải mở hội. Sau khi bạn đã im lặng, bạn phải tận hưởng nó, bạn phải có tạ ơn. Lòng biết ơn sâu lắng phải được biểu lộ hướng về cái tổng thể chỉ vì cơ hội mà bạn có đây, mà bạn có thể thiền, mà bạn có thể im lặng, mà bạn có thể cười.128
Xem tiếp Chương 65Quay  về Mục lục

Ads Belove Post