Chương 25. Trái tim của an bình

Osho – Thiền – Tự do đầu tiên và cuối cùng

Cởi mở trái tim

Chương 25. Trái tim của an bình

Shiva nói: trong bất kì tư thế thoải mái nào, vùng giữa hai nách dần dần lan toả vào an bình lớn lao. Một phương pháp rất đơn giản nhưng tỏ ra kì diệu - thử nó đi. Và bất kì ai cũng có thể thử được nó, không có gì nguy hiểm. Trong tư thế thoải mái: điều đầu tiên là phải ở tư thế thảnh thơi - thoải mái, bất kì tư thế nào thoải mái với bạn. Cho nên đừng thử tư thế đặc biệt hay asana nào. Phật ngồi trong tư thế đặc biệt. Nó là thoải mái cho ông ấy. Nó cũng có thể trở thành thoải mái cho bạn nếu bạn thực hành nó một chốc, nhưng ngay lúc mới bắt đầu nó không thoải mái cho bạn. Và cũng chẳng cần phải thực hành nó: bắt đầu từ bất kì tư thế nào thoải mái cho bạn ngay bây giờ. Đừng tranh đấu với tư thế. Bạn có thể ngồi trong chiếc ghế thoải mái và thảnh thơi. Điều duy nhất là thân thể bạn phải trong trạng thái thoải mái. Nhắm mắt lại và cảm thấy mọi phần trong thân thể.

Bắt đầu từ cảm giác chân nơi có căng thẳng nào đó. Nếu bạn cảm thấy ở đâu đó có căng thẳng, làm điều này: làm cho nó căng thẳng hơn. Nếu bạn cảm thấy rằng ở chân, ở chân phải, có căng thẳng, làm cho căng thẳng đó thành mạnh nhất có thể được. Hay đưa nó lên tới đỉnh và rồi bỗng nhiên thảnh thơi lại sao cho bạn có thể cảm thấy việc thảnh thơi lắng xuống đó. Rồi chuyển đi khắp thân thể chỉ để tìm xem có căng thẳng ở đâu đó không. Bất kì khi nào bạn cảm thấy căng thẳng, làm cho nó mạnh hơn, vì rất dễ thảnh thơi nó khi nó đang mạnh mẽ. Chỉ ở trạng thái lưng chừng, rất khó vì bạn không thể cảm thấy nó được.

Rất dễ chuyển từ cực điểm nọ sang cực điểm kia, rất dễ, vì chính cực điểm tạo ra tình huống để chuyển sang cực điểm kia. Cho nên nếu bạn cảm thấy căng thẳng nào đó trên mặt, căng tất cả cơ mặt ra, nhiều nhất có thể được, tạo nên sự căng thẳng và đưa nó tới đỉnh. Đưa nó tới điểm mà bạn cảm thấy rằng bây giờ không còn có thể như thế nữa - thế thì bỗng nhiên có thảnh thơi. Cho nên thấy rằng mọi phần trong thân thể bạn, mọi chi, đều thảnh thơi.

Đặc biệt chú ý tới cơ mặt, vì chúng mang đến chín mươi phần trăm căng thẳng - phần còn lại của thân thể chỉ mang mười phần trăm thôi - vì tất cả sự căng thẳng của bạn đều ở trong tâm trí và khuôn mặt trở thành nơi tích trữ. Cho nên căng khuôn mặt bạn ra hết mức, đừng xấu hổ về nó. Làm cho nó thành đau khổ, lo nghĩ - và rồi bỗng nhiên thảnh thơi. Làm điều đó năm phút để cho bây giờ bạn có thể cảm thấy toàn bộ thân thể, mọi chi đều được thảnh thơi. Bạn có thể làm điều đó khi nằm trên giường, bạn có thể làm điều đó cả khi ngồi nữa - cứ làm sao bạn cảm thấy thoải mái cho mình là được.

Điều thứ hai: khi bạn cảm thấy rằng thân thể đã vào tư thế thoải mái, đừng làm ồn ào về điều đó. Chỉ cảm thấy rằng thân thể được thảnh thơi, rồi quên luôn thân thể. Vì thực tế, việc nhớ tới thân thể cũng là một loại căng thẳng. Cho nên đấy là lí do tại sao tôi nói đừng làm nhiều ồn ào về nó. Thảnh thơi nó và quên nó đi. Việc quên là thảnh thơi, vì bất kì khi nào bạn nhớ quá nhiều, chính việc nhớ đó đem lại căng thẳng cho thân thể.

Rồi nhắm mắt và cảm thấy vùng giữa hai nách: vùng trái tim, ngực bạn. Trước hết cảm thấy nó, ngay giữa hai nách, đem vào toàn bộ chú ý của bạn, toàn bộ nhận biết. Quên toàn bộ thân thể, chỉ còn vùng trái tim ở giữa hai nách, ngực bạn, và cảm thấy nó tràn đầy với an bình lớn lao.

Khoảnh khắc thân thể bạn được thảnh thơi, an bình tự động xảy ra trong trái tim bạn. Trái tim trở nên im lặng, thảnh thơi, hài hoà. Và khi bạn quên toàn bộ thân thể và đưa chú ý chỉ vào ngực và cảm giác có ý thức rằng nó tràn ngập an bình, nhiều an bình sẽ xảy ra ngay lập tức.

Có hai vùng trong thân thể, các trung tâm đặc biệt nơi những cảm giác đặc biệt có thể được tạo ra một cách có ý thức. Giữa hai nách là trung tâm của trái tim, và trung tâm trái tim là ngọn nguồn của tất cả an bình xảy ra cho bạn, bất kì khi nào nó xảy ra. Bất kì khi nào bạn an bình, an bình đều đến từ trái tim. Trái tim toả ra an bình. Đó là lí do tại sao mọi người từ khắp trên thế giới, không phân biệt đẳng cấp, tôn giáo, quốc gia, có văn hoá hay vô văn hoá, mọi sắc tộc, đều cảm thấy điều này: rằng tình yêu nảy sinh đâu đó từ trái tim. Chẳng giải thích khoa học nào tồn tại cả.

Cho nên bất kì khi nào bạn nghĩ tới tình yêu là bạn nghĩ tới trái tim. Thực sự, bất kì khi nào bạn đang yêu, bạn đều thảnh thơi, và bởi vì bạn thảnh thơi nên bạn lại tràn ngập với an bình nào đó. Và an bình đó nảy sinh từ trái tim. Cho nên an bình và tình yêu đã trở nên gắn bó, liên kết với nhau. Bất kì khi nào bạn đang yêu, bạn đều an bình; bất kì khi nào bạn không yêu, bạn đều xáo động.

Bởi an bình mà trái tim đã trở nên được gắn với tình yêu. Cho nên bạn có thể làm hai điều. Hoặc bạn có thể tìm kiếm tình yêu, thế thì đôi khi bạn sẽ cảm thấy an bình. Nhưng con đường lại nguy hiểm, vì người khác, người bạn yêu, đã trở thành quan trọng hơn là bạn. Người khác là người khác, còn bạn, trở nên phụ thuộc theo một cách nào đó. Cho nên tình yêu đôi khi sẽ cho bạn an bình nhưng không phải bao giờ cũng vậy. Sẽ có nhiều xáo động, nhiều khoảnh khắc đau khổ và lo nghĩ, vì người kia đã đi vào và bất kì khi nào người kia đi vào, chắc chắn là có xáo động nào đó vì bạn có thể gặp người kia chỉ trên bề mặt, và bề mặt sẽ bị xáo động. Chỉ đôi khi - khi cả hai trong bạn sẽ phụ thuộc sâu sắc vào tình yêu mà không xung đột - chỉ đôi khi bạn mới thảnh thơi và trái tim sẽ bừng sáng với an bình.

Cho nên tình yêu có thể cho bạn chỉ thoáng nhìn của an bình nhưng chẳng bao giờ thực sự có được sự minh xác, chẳng có gốc rễ trong an bình. Không có an bình vĩnh hằng qua nó, chỉ thoáng nhìn thôi. Và giữa hai thoáng nhìn sẽ có thung lũng sâu hút của xung đột, bạo hành, căm ghét, giận dữ.

Cách khác là đừng đi tìm an bình qua tình yêu, mà tìm an bình một cách trực tiếp. Nếu bạn có thể tìm thấy an bình một cách trực tiếp - và đây là phương pháp này - cuộc đời bạn sẽ trở thành tràn ngập tình yêu. Nhưng bây giờ phẩm chất của tình yêu sẽ khác. Nó sẽ không là sở hữu nữa; nó sẽ không định tâm vào một người nữa. Nó sẽ không phụ thuộc và nó sẽ không làm bất kì ai phải phụ thuộc vào bạn. Tình yêu của bạn sẽ trở thành việc yêu, từ bi, thông cảm sâu lắng.

Và bây giờ không ai, thậm chí không người yêu nào, có thể quấy rối bạn, vì an bình của bạn đã bắt rễ và tình yêu của bạn đến như cái bóng của an bình bên trong của bạn. Toàn bộ sự việc đã trở thành đảo ngược lại: cho nên Phật cũng yêu nhưng tình yêu của ông ấy không khổ não. Nếu bạn yêu, bạn sẽ đau khổ, nếu bạn không yêu bạn cũng sẽ đau khổ. Nếu bạn không yêu, bạn sẽ đau khổ bởi thiếu vắng; nếu bạn yêu, bạn sẽ đau khổ bởi sự hiện diện của tình yêu. Bạn chỉ trên bề mặt và bất kì điều gì bạn làm cũng đều có thể đem lại cho bạn chỉ những thoả mãn nhất thời, và rồi còn là thung lũng đen tối.

Trái tim tự nhiên là ngọn nguồn của an bình, cho nên bạn không tạo ra bất kì điều gì. Bạn đơn thuần tới với ngọn nguồn bao giờ cũng có đó. Và tưởng tượng này sẽ giúp bạn trở nên nhận biết rằng trái tim tràn ngập với an bình, không phải là tưởng tượng này sẽ tạo ra an bình. Đây là khác biệt giữa thái độ mật tông và thôi miên phương Tây: các nhà thôi miên nghĩ rằng bằng cách tưởng tượng bạn đang tạo ra điều đó; mật tông nghĩ rằng bạn không tạo ra nó - bằng tưởng tượng bạn chỉ đơn thuần trở nên hoà điệu với cái gì đó mà đã có đấy rồi. Bất kì cái gì bạn có thể tạo ra bằng tưởng tượng, đều không thể vĩnh hằng được. Nếu nó không phải là thực tại, nó là sai lầm, không thực, và bạn đang tạo ra ảo giác.

Thử điều này đi: bất kì khi nào bạn có thể cảm thấy an bình giữa hai nách tràn ngập trong bạn, lan toả trung tâm trái tim riêng của bạn, thế giới có vẻ như ảo tưởng. Đây là dấu hiệu rằng bạn đã đi vào thiền - khi đó bạn cảm thấy thế giới dường như là ảo tưởng. Bạn đừng nghĩ rằng thế giới là ảo tưởng; chẳng cần nghĩ thế - bạn sẽ cảm thấy nó. Nó bỗng nhiên xuất hiện cho tâm trí bạn - “Điều gì xảy ra cho thế giới nhỉ?” Thế giới bỗng nhiên trở thành giấc mơ, sự tồn tại tựa giấc mơ. Nó có đó, chẳng bản chất gì, hệt như phim chiếu trên màn ảnh. Nó trông có vẻ thực; nó thậm chí còn ba chiều nữa - nó trông hệt như một vật được chiếu lên. Không phải là thế giới là vật được chiếu lên, không phải là nó thực sự là cái không thật - không.

Thế giới là thực nhưng bạn tạo ra khoảng cách, và khoảng cách trở thành lớn mãi ra. Và bạn có thể hiểu được liệu khoảng cách này cứ lớn ra mãi hay không, thông qua việc biết cách cảm giác về thế giới. Cho nên đó là một tiêu chuẩn. Điều này không phải là chân lí - rằng thế giới là không thực - đây là tiêu chuẩn thiền. Nếu thế giới đã trở nên không thật, bạn đã định tâm vào con người mình. Bây giờ bề mặt và bạn là xa xôi đến mức bạn có thể nhìn vào bề mặt như cái gì đó khách quan, cái gì đó khác hơn bạn.

Bạn không còn đồng nhất nữa. Kĩ thuật này rất dễ dàng và không tốn nhiều thời gian nếu bạn thử nó. Ngay cả đôi khi với kĩ thuật này điều xảy ra là chính trong nỗ lực đầu tiên bạn sẽ cảm thấy cái đẹp và cái diệu kì của nó. Cho nên thử nó đi. Nhưng nếu bạn không cảm thấy nó trong ngay nỗ lực đầu tiên, cũng đừng thất vọng. Đợi đấy, và cứ thực hành nó. Và nó dễ dàng đến mức bạn có thể thực hiện được nó vào bất kì lúc nào. Chỉ nằm trên giường ban đêm bạn cũng có thể thực hiện được nó; chỉ trong buổi sáng khi bạn cảm thấy rằng bạn bây giờ tỉnh dậy là bạn có thể thực hiện được nó. Thực hiện nó trước hết rồi hãy dậy, cho dù mười phút cũng đủ, hay mười phút ban đêm ngay trước khi chìm vào giấc ngủ. Làm cho thế giới thành không thực, và giấc ngủ của bạn sẽ sâu lắm - bạn có thể chưa ngủ được như thế trước đây đâu. Nếu thế giới trở thành không thực ngay trước khi chìm vào giấc ngủ, giấc mơ sẽ ít hơn vì nếu thế giới đã trở thành giấc mơ, các giấc mơ không thể tiếp tục được. Và nếu thế giới là không thật, bạn hoàn toàn thảnh thơi, nếu không, thực tại của thế giới cứ đụng chạm vào bạn, nện vào bạn.

Như tôi biết đến giờ - tôi đã gợi ý kĩ thuật này cho nhiều người đang chịu đựng chứng mất ngủ - nó có ích sâu sắc. Nếu thế giới là không thực, căng thẳng tan biến. Và nếu bạn có thể chuyển khỏi phần ngoại vi, bạn đã chuyển đến trạng thái ngủ sâu sắc - trước khi giấc ngủ tới bạn đã ở sâu trong đó rồi. Và thế thì vào buổi sáng bạn sẽ thấy đẹp đẽ vì bạn tươi tắn, trẻ trung làm sao, toàn bộ năng lượng rung động và chỉ đến từ trung tâm phía sau ngoại vi.

Khoảnh khắc bạn trở nên tỉnh táo biết là bây giờ giấc ngủ đã chấm dứt, đừng mở mắt ngay. Trước hết thực hiện điều này: thân thể thảnh thơi sau cả đêm, cảm thấy tươi tắn và sống động nên thực hiện thực nghiệm này trong mười phút, rồi mở mắt ra. Thảnh thơi đi. Bạn đã thảnh thơi; cũng không tốn thời gian là mấy. Chỉ thảnh thơi.

Đem tâm thức của bạn vào trái tim ở ngay giữa hai nách: cảm thấy nó tràn ngập với an bình sâu lắng. Trong mười phút vẫn còn trong an bình đó, và rồi mở mắt ra. Và thế giới trông sẽ hoàn toàn khác vì cái an bình đó sẽ được toả ra từ mắt bạn nữa. Và cả ngày bạn sẽ cảm thấy khác - không chỉ bạn sẽ cảm thấy khác, bạn sẽ cảm thấy mọi người cũng cư xử khác với bạn.

Với mọi mối quan hệ bạn đều có đóng góp cái gì đó. Nếu đóng góp của bạn không có đó, mọi người cư xử khác vì họ cảm thấy bạn là người khác. Họ có thể không nhận biết về điều đó. Nhưng khi bạn tràn ngập với an bình, mọi người sẽ cư xử khác với bạn. Họ sẽ đáng yêu hơn và tốt hơn, ít đề phòng hơn, cởi mở hơn, gần gũi hơn.

Từ trường có đấy. An bình là từ trường. Khi bạn an bình, mọi người tới gần bạn hơn; khi bạn xáo động mọi người đều lùi lại. Điều này là hiện tượng vật lí đến mức bạn có thể quan sát nó một cách dễ dàng. Bất kì khi nào bạn an bình, bạn sẽ cảm thấy mọi người đều muốn gần bạn hơn vì rằng an bình lan toả, nó trở thành những rung động quanh bạn. Các vòng tròn an bình toả ra xung quanh bạn và bất kì ai tới gần đều cảm thấy gần bạn hơn - giống như bóng của cây và bạn cảm thấy muốn lại dưới bóng cây để thảnh thơi ở đó.75

Xem tiếp Chương 26 – Quay  về Mục lục